എന്താണ് കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ്? എങ്ങിനെയാണ് കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് അപകടകാരി ആകുന്നത്. അപകടം ഒഴിവാക്കാൻ എന്തൊക്കെ ശ്രദ്ധിക്കാം?

എന്താണ് കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ്?

പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്ന പോലെ, കാർബണും, ഓക്സിജനും ചേർന്നതും മണവും, നിറവും, ഇല്ലാത്തതും ആയ ഒരു വാതകമാണ് കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് (Carbon monoxide). തന്മാത്രാ ഭാരം 28.01 g/mol ആണ്. കുറഞ്ഞ അളവിൽ പോലും വളരെ മാരകമായ ഒരു വാതകമായതിനാൽ ഇതിനെ പലപ്പോളും ‘നിശബ്ദ കൊലയാളി’ എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്.

എങ്ങിനെയാണ് കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് ഉണ്ടാവുന്നത്?

വാതക, ദ്രാവക, ഖര ഇന്ധനങ്ങൾ കത്തുമ്പോൾ താപ-പ്രകാശ ഊർജ്ജം ഉണ്ടാവുന്നു. സാധാരണയായി ഓക്സിജന്റെ സാന്നിധ്യത്തിൽ ഇന്ധനം കത്തുമ്പോൾ നടക്കുന്ന കെമിക്കൽ റിയാക്ഷൻ ആണ് ഇവിടെ കൊടുക്കുന്നത് (Fuel + O2 → CO2 + H2O). അതായത് ഊർജ്ജം ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന കൂടെ കാർബൺ ഡൈഓക്‌സൈഡും, ജല ബാഷ്പവും ഉണ്ടാവും. എന്നാൽ പൂർണ്ണമായ ജ്വലനം നടക്കാത്തപ്പോൾ, അല്ലെങ്കിൽ കത്തൽ പ്രക്രിയ പൂർണ്ണമാകാത്തപ്പോൾ കാർബൺ ഡൈഓക്‌സൈഡ് കൂടാതെ, കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് (Carbon monoxide) കൂടെ ഉണ്ടാവും. പൂർണ്ണമായ ജ്വലനം നടക്കാത്തതിന് പല കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടാവാം. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു ക്ലോസ്‌ഡ്‌ ആയ സിസ്റ്റത്തിൽ ഉള്ള ഓക്സിജൻ ഭൂരി ഭാഗവും ഉപയോഗിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ ജ്വലനം പൂർണ്ണമാവില്ല, കൂടാതെ കേടു വന്നതും, കാലപ്പഴക്കം ഉള്ളതുമായ ഉപകരണങ്ങളിൽ ജ്വലനം നടക്കുമ്പോളും അപൂർണ്ണമായ ജ്വലനം നടക്കാം.

എങ്ങിനെയാണ് അപകടം ഉണ്ടാവുന്നത്?

കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് രക്തത്തിൽ കലർന്ന് കാർബോക്‌സി ഹിമോഗ്ലോബിൻ ഉണ്ടാകുന്നു. ശ്വസന വായുവിന്റെ കൂടെക്കലരുന്ന കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് രക്തത്തിൽ കലരുകയും, ഓക്സിജന്റെ അഭാവം രക്തത്തിൽ വരികയും ചെയ്യുമ്പോൾ ആണ് മരണകാരണം ആകുന്നത്. എത്ര മാത്രം ഇത് ശ്വാസ വായുവിൽ അടങ്ങി ഇരിക്കുന്നു എന്നത് അനുസരിച്ചാണ് ഇതിന്റെ വിഷം തീരുമാനിക്കപ്പെടുന്നത്. ”sola dosis facit venenum” toxicology യുടെ അടിസ്ഥാന പ്രമാണം ആണിത്. അതായത് “The dose makes the poison” ഡോസ് (മാത്ര/ അകത്തേയ്ക്ക് പോകുന്ന അളവ്) ആണ് ഒരു വസ്തുവിന്റെ വിഷലിപ്തത (toxicity) നിർണ്ണയിക്കുന്നത്. അതായത് അന്തരീക്ഷ വായുവിൽ 35 parts per million (ppm) ൽ താഴെ ആണെങ്കിൽ സാധാരണ പ്രശ്നം ഉണ്ടാകാറില്ല. 400 ppm ൽ തലവേദന, തലചുറ്റൽ ഒക്കെ അനുഭവപ്പെടാം. 3,200 ppm ആകുമ്പോളേക്കും പത്തു മിനിറ്റിനകം അബോധാവസ്ഥയിൽ എത്താം; 12,800 ppm നു മുകളിൽ എത്തിയാൽ അത് ഉടനടി മരണകാരണം ആകും എന്നും പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. എത്ര സമയം ശ്വസിക്കുന്നു എന്നതും അപകടത്തിന്റെ അളവ് കൂട്ടും, 10 ppm CO ക്കു മുകളിൽ അന്തരീക്ഷവായുവിൽ എന്നത് പോലും കൂടുതൽ സമയം ശ്വസിച്ചാൽ അപകടകരം ആകാം എന്നും റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ട്. അപകടം ഉണ്ട് എന്ന് ബോധ്യം വന്നാൽ ഉടനെ തന്നെ വൈദ്യ സഹായം നേടണം.

അപകടം ഒഴിവാക്കാൻ എന്തൊക്കെ ശ്രദ്ധിക്കാം?

പല തരത്തിലുള്ള കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് അലാമുകൾ ഇപ്പോൾ വിപണിയിൽ ലഭ്യമാണ്. തണുപ്പുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ഹോട്ടലുകൾ ബുക്ക് ചെയ്യുമ്പോൾ, റൂമുകളിൽ കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് അലാമുകൾ ഉണ്ടോ എന്ന് ഫോൺ ചെയ്തോ, ഇമെയിൽ അയച്ചോ ചോദിക്കാം. ഉണ്ടെങ്കിൽ അവയുടെ ബ്രാൻഡ്, ഇപ്പോൾ പ്രവർത്തനക്ഷമമാണോ എന്നും കൂടി അന്വേഷിക്കാം. നിങ്ങൾ ഹോട്ടൽ ഉടമകൾ ആണെങ്കിൽ എല്ലാ ഗസ്റ്റ് റൂമുകളിലും കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് അലാമുകൾ ഫിറ്റ് ചെയ്യാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക.

ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങൾ

(ഡോ.കെ.പുരുഷോത്തമന്റെ കുറിപ്പിൽ നിന്നും)

അടച്ച മുറികളിൽ പുക ഉയരുന്നു എങ്കിൽ അധിക നേരം അവിടെ കഴിയരുത്. അടച്ച മുറികൾക്കുള്ളിൽ ജനറേറ്റർ വെക്കരുത്. ജനറേറ്ററിൽ നിന്നും വരുന്ന പുക തിങ്ങി നിറയാൻ സാധിക്കുന്ന സ്ഥലം ആകരുത്. ആളുകൾ തിങ്ങി നിറഞ്ഞിരിക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ ജനറേറ്ററുകൾ സ്ഥാപിക്കരുത്.

സിനിമാ തിയേറ്ററുകളിലോ മറ്റു വലിയ കെട്ടിടങ്ങളിലോ ഉള്ള പാർക്കിങ് സ്ലോട്ടുകൾ മിക്കപ്പോഴും കെട്ടിടത്തിന് കീഴെ ആവും. അവിടെ ഒരേ സമയം ഒരു പാട് വണ്ടികൾ സ്റ്റാർട്ട് ആക്കി കിടന്നാൽ ചെയ്യന്ന അവസ്ഥയിൽ കാർബൺ മോണോക്‌സൈഡ് ഏറെ കൂടാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്. കുഞ്ഞുങ്ങളെയും കൊണ്ട് വണ്ടികളിൽ ഏറെ നേരം ഉള്ള കാത്തിരിപ്പും ഇവിടെ പതിവാണ്. ശ്രദ്ധ വേണം.

വലിയ തുരങ്കങ്ങൾ: ഇത്തരം തുരങ്കങ്ങളിൽ എടുക്കേണ്ട സുരക്ഷാ മുൻകരുതലുകളിൽ ഏറെ പ്രാധാന്യം ഉള്ളതാണ്. നമ്മളുടെ കുതിരാൻ തുരങ്കങ്ങളുടെ കാര്യത്തിൽ ഇതിനു ഏറെ പ്രസക്തി ഉണ്ട്. നീളം ഏതാണ്ട് ഒരു കിലോമീറ്റർ ഉണ്ടല്ലോ. അവിടെ ഇത്തിരി നേരം ട്രാഫിക് ബ്ലോക്ക് ഉണ്ടായാലത്തെ അവസ്ഥ ഒന്നാലോചിച്ചു നോക്കൂ.

വലിയ തീപ്പിടുത്തങ്ങളിൽ പെട്ട് പോവുമ്പോൾ. ഇവിടെ മരണം സംഭവിക്കുന്നത് ഒന്നിൽ കൂടുതൽ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ടാണ്. ആദ്യത്തേത് പൊള്ളലേറ്റ് തന്നെ. രണ്ടാമത്തേത് പരിക്കുകൾ പറ്റി. അവിടെ നമ്മൾ പലപ്പോഴും ആലോചിക്കാതെ പോകുന്ന ഒന്നാണ് കാർബൺ മോണോക്സൈഡ് പോയിസണിംഗ്. നാലാമത്തേത് ഹൃദയാഘാതം.

ഇത്തിരി ചൂടുള്ള ചുറ്റുപാടിൽ പലരും ചെയ്യുന്ന ഒരു കാര്യമാണ് കാറിന്റെ എ സി ഓൺ ആക്കി ഇട്ടു ഉള്ളിൽ ഇരിക്കുകയോ ഉറങ്ങുകയോ ചെയ്യുന്നത്. കാറിന്റെ എൻജിൻ പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോ ഈ വാതകം അൽപ്പാൽപ്പം ആയി ഉണ്ടാവുന്നുണ്ട്. പക്ഷെ ഓടിക്കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോ ഇത് പുറത്തേക്കു പോവും. പക്ഷെ നിർത്തിയിട്ടിരിക്കുമ്പോ ഈ വാതകം നമ്മൾ അറിയാതെ ഉള്ളിൽ വന്നു നിറയാൻ സാധ്യത ഉണ്ട്.”